26.07.2013

Qadağan olunmuş şəhər.


Pekindəki Qadağan olunmuş şəhər dünyanın iri və ən sirli saray kompleksidir.500 ilə yaxın Çinin 24 imperatorunun iqamətgahı olan bu saray adi vətəndaşlar üçün bağlı idi.Bu qaydanı pozanları ölüm cəzası gözləyirdi.Baxmayaraq ki,bu gün bu kompleksin böyük hissəsi  ziyarətçilər üçün açıqdır,Gizli şəhərin tarixi hələ də tapmaca olaraq qalır.
Fransanın Versal sarayından fərqli olaraq bu saray kompleksi 72 ha ərazini əhaə edir və 800-dən çox binadan və 9999 otaqdan ibarətdir.Kompleksin sahəsi 150000 kv.m.Şəhər 10 metrlik qala və "Qızıl su" adlandırılan su ilə doldurulmuş quyularla əhatə olunub.Tikili üçün yerin təyin olunması fen-şuya uyğun seçilib:şimaldan dağlarin əhatəsi,giriş cənubda,şəhərin içindən axan çay,fen-şuya görə enerji toplamağa kömək edir.


Əfsanə var ki,Qadağan olmuş şəhərin dizaynını XIV əsrdə bir rahib yuxuda görüb,sonra isə Çju Di knyazı üçün şəklini  çəkib.Çinin inperaoru olduqdan sonra ,o öz arzusunu həyata keçirməyə başladı.Çju Di Qadağan olmuş şəhəri Pekində tikdi və Çinin paytaxtı ,ilahi imperatorlarının dünyanı idarə edə biləcək  bəşəriyyətin mərkəzi elan etdi.Eyni zamanda o,ikinci iri miqyaslı layihə olan Daos məbədləri və Udanşan dağındakı monastırın inşasına  başladı.

Qadağan olunmuş şəhərin inşası 15 il davam etdi.Milliondan artıq insan tikintidə iştirak etmişdir.100 mln.çox kərpic,200 mln.piltə və saysız mərmər istifadə olunub.Kompleks 1421-ci ildə hazır oldu.

Burada kral ailələri  və 1000 nəfərdən ibərət qulluqçu yaşayırdı.Şəhərə icazəsiz giriş ölümlə nəticələnirdi.Buna baxmayaraq çoxları içəridə nə baş verdiyini görmək istəyrdi.Bəziləri bu imkanı 1644-cü ildə əldə edə bildi.
İmperator Min dəbdəbə içərisində yaşayırdı,əhali vergi çoxluğundan aclıq içərisində idi.Üsyançılar şəhərə gələndə imperator hərəmdəkiləri öldürüb,özünə qəsd etdi və Sin dinastiyasına yol açdı..

Rəvayətə görə Sin imperiyası imperator tərəfindən lənətlənmişdi"Sin sülaləsi qadını əlindən məhv olacaq".Buna baxmayaraq 1644-cü ildə Sin sülaləsi Qadağan olunmuş şəhərdə yaşamağa başladı və buranın sirri daha da artdı.3000 yaxın qulluqçusu olan sarayda çevriliş hazırlanmağa başladı və qadınlardan şpion hazırlanırdı.
1853-cü ildə 17 yaşlı Çısi adlı qız hərəmə gətirildi.Zamanla o,Çinin ən təsirli qadınlarından birinə çevrildi və bu nəinki Sin sülaləsinin hətta imperatorlu Çinin məhv olunmasına gətirib çıxardı.Çısi ənənələri pozdu və dul imperatrisa oldu.O,iki yaşlı Pu-Yi taxta sahib olanaqədər ölkəni idarə edib.Pu-yi Qadağan olmuş şəhərin sonuncu sahibidir.1912-ci ildə 5 yaşında o taxtdan imtina etdi,lakin ona şəhərdə qalmağa icazə verildi.
1923-cü ildə iri yanğın şəhərin ambarlarını məhv etdi.Bəzilə hesab edir ki,saray qəsdən yandırılıb.1925-ci ildə Pu-Yi sonuncu 24-cü imperator Qadağan olunmuş şəhəri tərk etdi.24 il sonra kompleks cəmiyyət üçün açıq elan olundu.

Qadağan olunmuş şəhərə əsas giriş cənubdandır.3 imperator bağı olan Uzunömürlülük,Mehribanlıq,Sakitlik  sarayı əhatə edir.

Saray indi milliona yaxın qədim Çin sülalərinə məxsus tarixi pelikviya saxlanılan   muzeydir və YUNESKO-nun Mədəni İrsinə daxil edilib.